Wianki

Ozdoby świąteczne na Boże Narodzenie są rozmaite, ale wianek na drzwiach to istna klasyka. Niemal tak oczywista dziś, jak sama choinka. Okazuje się, że forma wianka świątecznego, jaką znamy ma w sobie ukrytą symbolikę. Najlepsze jest to, że taki wianek możemy także wykonać samodzielnie i łatwo go zamocować.

Symbolika i pochodzenie tradycji

Wianki na drzwiach w Boże Narodzenie to ikoniczna już ozdoba w amerykańskiej kulturze. Amerykanie wieszają je na swoich drzwiach znacznie wcześniej niż w Wigilię – już od Święta Dziękczynienia. Nie oznacza to jednak, że stamtąd się wywodzą. Stosowano je w Europie już od dawna, a robiono to nie bez przyczyny. Wieniec, który najczęściej ma okrągłą formę nawiązuje do Boga, który jest nieskończonością. Podobnie jak do cierpień Jezusa, którego narodziny obchodzi się w te święta. Czerwone owoce ostrokrzewu z kolei symbolizują przelaną krew. Badacze twierdzą, że zwyczaj wieszania świątecznych wieńców sięga starożytnego Rzymu i Grecji. Miały one służyć celebracji zwycięskich bitew, zaś zielone gałązki ostrokrzewu – płodność, siłę i wytrwałość.

Jak zbudowane są wianki bożonarodzeniowe?

Wieńce bożonarodzeniowe przybierają różne formy stylistyczne i konstrukcyjne. Klasyczna ich budowa jest oczywiście okrągła i składa się głównie z gałązek drzew iglastych, szyszek i innych ozdób. Przy produkcji wianków stosuje się zazwyczaj dwie metody. Jedna polega na wykorzystaniu plastikowej podstawy – np. w kształcie trójkąta, koła, w formie falbanki czy żelazka. Następnie umieszcza się na niej gałązki foliowe lub żyłkowe PVC. Druga metoda polega na zastosowaniu grubego drutu. Ten może być mniej lub bardziej okrągły lub owalny. W tej metodzie można zastosować gałązki PVC, a także te bardziej trwałe i wyglądają bardziej naturalnie – typu PE. Ta druga metoda jest też dobrym patentem, jeśli chcemy wykonać samodzielnie wianek świąteczny, przy użyciu prawdziwych gałązek świerkowych.

W jakich rodzajach występują wianki świąteczne?

Tak naprawdę rodzajów wianków jest tyle, ile ich samych – każde z nich to małe dzieło sztuki. Najczęściej te, które możemy znaleźć w sklepie to okrągłe i podłużne sploty gałązek, dodatkowo ozdobionych prawdziwymi szyszkami, figurkami, bombkami czy gwiazdkami. Opisane wcześniej metody tworzenia wianków dają spore możliwości, jeśli chodzi o projekt i charakter wianków. A tu ogranicza nas już tylko gust i zastosowania. Przebierać możemy w rozmiarach (średnicach) i długościach. Możemy zdecydować się na wianek prosty, minimalistyczny albo bardzo bogaty w dodatkowe zdobienia, np. sztuczny śnieg lub lód. Jakie są popularne rodzaje wianków świątecznych? Klasyka to oczywiście czerwono – zielona kolorystyka ostrokrzewu, z dodatkową szyszką, kokardą albo małą paczką prezentową. Inni preferują styl rustykalny, czyli wianki wykonane z prawdziwych gałęzi sosny lub świerku, z dodatkiem kasztanów, żołędzi czy koszyczków grabu. Całość zwieńczona brązową kokardą z jutowej wstążki. Taki wianek dodatkowo będzie pięknie pachnieć. Jeszcze inni preferują dodatki bardziej egzotyczne – laski cynamonu czy suszone owoce. W Polsce dodatkowo stosuje się kolorystykę właściwą dla regionu. Wianki świąteczne mogą być zupełnie pozbawione elementów zielonych, wykonane jedynie z bombek, kokardy i innych ozdób.

Wianki świąteczne – lepiej kupić czy zrobić samemu?

Własnoręcznie wykonane wianki świąteczne nie są szczególnie trudnym zadaniem. O ile posiadamy odrobinę samozaparcia, potrzebne materiały i nieco zdolności manualnych i artystycznych. Wtedy otrzymujemy ozdobę świąteczną, w którą włożyliśmy serce i poświęciliśmy czas, by uprzyjemnić sobie i innym Boże Narodzenie. Z drugiej strony, wybór wianków (podobnie jak innych ozdób świątecznych) w sklepie jest tak szeroki, że możliwe iż znajdziemy w nim taki projekt, na który sami byśmy nie wpadli. Wianki produkowane są przy użyciu technologii, do których nie mamy normalnie dostępu. Oprócz tego takie wianki świąteczne ze sklepu są lekkie, bezpieczne dla skóry i środowiska oraz trwałe i praktyczne – sprawdzą się w niejedne święta. Posiadają fabrycznie dołączone uchwyty lub haczyki, przez co łatwiej się za ich pomocą zdobi drzwi lub okna. Nie każdy ma też czas i umiejętności by wykonać wianek, zwłaszcza jeśli potrzeba ich więcej. Nie ma zatem jednoznacznej odpowiedzi – zarówno samodzielnie wykonany wianek jak i ten kupiony świetnie sprawdzą się jako ozdoba. Wybór należy do nas i dobrze, że go mamy.

Wykonanie prostego wianka świątecznego nie jest bardzo trudne, choć wymaga cierpliwości, dokładności i poświęconego czasu. Dobrze jest zrobić go razem z bliskimi – wtedy nadamy mu unikalnego, sentymentalnego charakteru.

Jakie zgromadzić materiały i narzędzia?

Musimy przygotować kilka rzeczy:

• gałązki iglaste i leśny susz – najlepiej sprawdzą się odcięte gałęzie sosny, świerka lub jodły oraz krzewów ogrodowych takich jak bluszcz czy bukszpan,
• szyszki, korę lub łupiny orzechów,
• suszone owoce – jarzębina, głóg, ostrokrzew, jabłko czy pomarańcza – wedle uznania,
• coś na podstawę wianka – może być to metalowa obręcz do wianków, wiklinowe lub słomiane koło czy oponka ze styropianu,
• dodatki i ozdoby – kokardy, bombki, gwiazdki, łańcuszki choinkowe. Ważne, aby nie były one ciężkie, gdyż zbytnio obciążą całą konstrukcję.

Do tego niezbędne narzędzia – nitka, metalowy drut, sekator lub mocne nożyczki, a także – jeśli posiadamy – pistolet do klejenia na gorąco.

Własnoręcznie wykonany wianek świąteczny

Teraz możemy przystąpić do tworzenia.

1. Mocowanie gałęzi do podstawy. Najpierw należy ułożyć podłużny bukiet z gałęzi. Dobrze jest przy tym mieszać odcienie zieleni. Łodygi przykładamy do podstawy wieńca i mocujemy do obręczy – minimum dwa węzły. Potem nakładamy następne bukiety tak, aby każdy zakrywał poprzedni, ten już przymocowany. Gałęzie muszą być bardzo mocno przytwierdzone, by całość się trzymała. Stosując tą metodę wianek będzie miał odpowiedni kształt i będzie rozłożysty.
2. Przytwierdzanie suchych elementów ściółki. Szyszki, łupiny czy inne elementy ściółki przytwierdzamy za pomocą pistoletu do klejenia na gorąco.
3. Końcowe dekoracje. Skoro mamy zieloną bazę, czas na dokładanie pozostałych ozdób. Te możemy mocować np. spinaczami (jak kokardki czy bombki), sznurkami, nitkami lub igłami.
4. Całość możemy jeszcze dodatkowo wzbogacić brokatem, srebną lub złotą farba w sprayu.

To oczywiście tylko propozycja – nasz wianek może mieć inną formę i rodzaj zdobienia. Wszystko zależy od naszej wyobraźni i dostępnych materiałów.

Mocowanie wianka do drzwi

Zdecydowanie nie warto przybijać wianka za pomocą gwoździ! To zbyt inwazyjne rozwiązanie, które niszczy drzwi i zwyczajnie je szpeci. Istnieje jednak kilka prostych i bezpiecznych dla powłoki drzwi metod mocowania wianka świątecznego.

1. Za pomocą taśmy przylepnej dwustronnej albo samoprzylepnego haczyka – w ten sposób przytwierdzać możemy małe wianki. Często stosowane rozwiązanie w drzwiach na klatkach schodowych w bloku lub kamienicy.
2. Mocowanie na sznurku – samoprzylepny haczyk przykleja się po wewnętrznej stronie drzwi, lecz do góry nogami. Wianek przewiązuje się tasiemką lub sznurkiem i przykłada do frontu drzwi. Drugi koniec sznurka lub tasiemki przywiązuje się do haczyka wewnątrz domu.
3. Mocowanie na wieszaku – w wielu marketach budowlanych możemy kupić wieszaki na drzwi. Zaczepiamy go o górną krawędź skrzydła, przez co powstaje stabilny uchwyt na wianek. Co ważne – wieszak nie powinien być zbyt gruby, gdyż może niekorzystnie wpływać na pracę uszczelek w drzwiach.

Wianki możemy też montować na oknach, ścianach korytarzowych czy pokojowych. Niektóre z nich można też wykorzystać jako część stroika i położyć wewnątrz okręgu świece i inne ozdoby.